Historia Legionu Maryi na świecie
7 września 1921 roku – wigilia uroczystości Narodzenia Najświętszej Maryi Panny – to pamiętna data dla Legionu Maryi. Tego dnia w Dublinie zawiązała się wspólnota, która wkrótce urosła w dużą organizację, a obecnie liczy kilkanaście milionów katolików na całym świecie.
Założycielem Legionu Maryi był sługa Boży Franciszek Duff (1889-1980). On to, wraz z ks. Michaelem Toherem oraz 15 kobietami, powołał do życia LM, który początkowo zwał się Zjednoczeniem Matki Bożej Miłosierdzia. Swoją nazwę, nazewnictwo, ideę organizacyjną i symbole przejął od starożytnej formacji wojskowej – legionów rzymskich.
Początkowo rozwijał się jedynie w Dublinie. Legioniści uzyskiwali wymierne rezultaty w pracy apostolskiej wśród prostytutek, organizując dla nich rekolekcje i schronisko Santa Maria oraz w zakładaniu schronisk dla bezdomnych. Gdy do LM zaczęli wstępować mężczyźni, oni przejęli opiekę nad schroniskiem dla mężczyzn o nazwie Morning Star. W roku 1924 powstała pierwsza rada wyższa LM.
Przez siedem pierwszych lat Legion Maryi rozwijał się wyłącznie w Irlandii. Później wyszedł poza jej granice i powstał w Szkocji (1928 r.), Anglii i Walii (1929), Indiach i USA (1931).
W tymże 1931 roku papież Pius XI, który przyjął Franciszka Duffa na audiencji, wyraził życzenie, by Legion Maryi rozprzestrzenił się na cały świat.
W 1932 roku odbywający się w Dublinie Kongres Eucharystyczny zgromadził biskupów z wielu krajów. Legioniści zaprosili hierarchów na przyjęcie, podczas którego zapoznali ich z charyzmatem i specyfiką swego ruchu. Wydarzenie to, które F. Duff nazwał epifanią Legionu Maryi, rozpoczęło jego światowy rozwój. Zapoczątkowała go Kanada i Australia (1932 r.), Afryka Zachodnia i Nigeria (1933), Afryka Wschodnia (1936), Chiny (1936). Rozwój Legionu Maryi był kontynuowany podczas II wojny światowej: we Francji, Włoszech i w Austrii. W 1948 roku, za pośrednictwem b. Anatola Kaszczuka, powstały pierwsze grupy legionowe w Polsce: Ostródzie, Lublinie i Warszawie. Niedługo potem LM, jak wszystkie inne stowarzyszenia katolickie, musiał zawiesić swoją działalność.
W 1951 roku, po trzydziestu latach, Legion prowadził działalność wśród 70 różnych narodowości. W 1965 roku F. Duff zaproszony został jako obserwator na sesję końcową II Soboru Watykańskiego. Tam został uhonorowany przez dwutysięczne zgromadzenie biskupów owacją na stojąco.
W latach siedemdziesiątych ubiegłego stulecia liczba członków LM w Europie Zachodniej zaczęła się zmniejszać. Jednak straty te wkrótce, po upadku muru berlińskiego, zostały zrównoważone poprzez powstawanie grup Legionu Maryi w Europie Wschodniej i Centralnej. I tak na początku lat 80. Legion Maryi wrócił do Polski; poprzez Austrię do Krakowa i Katowic, a z Irlandii do Lublina i Warszawy.
Przez ponad 90 lat Legion Maryi rozprzestrzenił się do wielu krajów świata na wszystkich kontynentach. Ostatnio do grona tych krajów dołączyły: Litwa, Łotwa, Białoruś Estonia, Ukraina, Syberia i Kazachstan
Dzisiaj jest obecny w przeszło 160 krajach. Liczba członków aktywnych w świecie wynosi powyżej trzech milionów, pomocniczych około siedmiu milionów.
Legion cieszył się poparciem Papieży, którzy udzielali mu specjalnego błogosławieństwa: Pius XI (1933 r.), Pius XII (1953 r.), Jan XXIII (1960 r.), Paweł VI (1965 r.) oraz wielokrotnie Jan Paweł II.
Historia Legionu Maryi w Polsce
Niewątpliwie powstanie Legionu Maryi (1921 r.) jest swoistym fenomenem. Takim fenomenem jest również jego błyskawiczny rozwój. Już po siedmiu latach od założenia ten Ruch Apostolstwa Świeckich rozpoczyna swoją światową ekspansję. Dociera do różnych krajów, w tym również do Polski. Bardzo ciekawą jest historia Legionu w naszym kraju. Warto z okazji obchodów jubileuszu 90 – lecia istnienia Legionu Maryi przybliżyć sobie zagadnienie powstania i działalności tego Stowarzyszenia w Polsce. Do Polski Legion Maryi dotarł po raz pierwszy w 1948 roku, reaktywowany został w latach osiemdziesiątych XX wieku.
1. Początki
Początków przeszczepienia LM na teren Polski należy szukać w środowisku żołnierzy polskich walczących na Zachodzie w czasie II Wojny Światowej. Pod koniec 1939 roku Weronika O’Brien, Irlandka, nauczycielka języka angielskiego we Francji, została delegatką LM w tym kraju. Natrafiła jednak na wielkie trudności w rekrutacji kandydatów (Francuzów) do LM. Dopiero na początku 1940 r. w polskim kościele Saint-Honoré w Paryżu zwerbowała pierwszego Legionistę. Był nim polski pilot, uciekinier po klęsce wrześniowej, kapitan Urbański. Tenże wraz z Weroniką O’Brien oraz ks. Franciszkiem Cegiełką SAC, rektorem Misji Polskiej we Francji, założyli pierwsze prezydium LM we Francji. Składało się ono wyłącznie z polskich lotników (lotnisko Orly) i przyjęło nazwę Królowej Polski. Po klęsce Francji członkowie owego prezydium znaleźli się w Anglii, gdzie krzewili ideę LM wśród polskich żołnierzy oraz przetłumaczyli Podręcznik na język polski; ukazał się w formie wojskowego regulaminu. Concilium Legionis Mariae zaproponowało pilotowi Urbańskiemu, aby zaszczepił Legion w Polsce. Jednak z różnych racji nie doszło do realizacji tej propozycji.
Legion Maryi trafił jednak do Polski. Stało się to za pośrednictwem innego żołnierza – Anatola Kaszczuka, więźnia obozu w Kozielsku, oficera artylerii, później lotnictwa, który po wyprowadzeniu polskich żołnierzy z Rosji przez generała Andersa, walczył w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Po zakończeniu wojny wstąpił do nowicjatu dominikanów w Cork w Irlandii, gdzie poprzez osobistą lekturę zapoznał się z ideą LM. Odkrył nowe powołanie – działalność w LM. Przy aprobacie o. Anzelma Moynihana OP opuszcza nowicjat, aby szerzyć LM w Polsce. Latem 1947 roku udał się do Dublina, gdzie poprzez osobisty kontakt z F. Duffem, udział w pracach tamtejszego LM oraz dokładne szkolenie, przygotowywał się do misji w Polsce. W tymże roku decyzją Concilium został delegatem LM do Polski. Po powrocie do kraju w 1948 r. założył pierwsze prezydium LM w Ostródzie, następne w Lublinie oraz za pozwoleniem ks. prymasa Stefana Wyszyńskiego w 1949 r. w Warszawie przy kościele pw. św. Augustyna na „Nalewkach”. Niedługo potem prezydia, jak wszystkie stowarzyszenia katolickie, musiały zawiesić swą działalność.
2. Reaktywowanie
Dopiero na początku lat 80-tych LM mógł wrócić do Polski. Przed powstaniem pierwszych struktur LM kilkakrotnie przyjeżdżał do Polski ks. Sean Moriarty z Irlandii, który szerzył ideę Stowarzyszenia w naszym kraju, zwłaszcza wśród kapłanów. Na południu Polski grupy LM były zakładane przez przedstawicieli Senatu Legionu z Wiednia, głównie przez Annę Coreth. W 1979 roku, przy poparciu ks. bp. Herberta Bednorza i proboszcza ks. Damiana Zimonia (obecnego Metropolity katowickiego), powstało pierwsze prezydium przy parafii pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Katowicach. Powoli zaczęły powstawać wspólnoty LM w sąsiednich diecezjach. Kilka lat później przyjechała do kraju delegatka Concilium (1987-1990) Clair Connolly-Pater, która założyła liczne grupy i ośrodki dzieła w archidiecezji warszawskiej, lubelskiej oraz pojedyncze grupy w diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej. Obecnie LM istnieje w 27 diecezjach.
Podczas 302. zebrania plenarnego Konferencji Episkopatu Polski (25-26 XI 1999) w Częstochowie powołano Opiekuna LM w Polsce (bp Roman Marcinkowski z Płocka) oraz Kierownika LM w Polsce (ks. dr Janusz Węgrzecki).